Informatie Professional
12 (2008) nr. 12 (december) blz. 11

Meiregen maakt dat ik slimmer word

terug

COLUMN
vorige | volgende | nieuwste

 

Eric Sieverts

Zoals meiregen maakt dat ik groter word, zo maakt Google dat ik dommer word. Treffende overeenkomst tussen deze twee uitspraken is dat ze niet erg "evidence based" zijn. Toch was die tweede uitspraak de kern van een essay, deze zomer in The Atlantic Monthly: "Is Google Making us Stupid; what the internet is doing to our brains". Daarin beschrijft Nicholas Carr dat hij geneigd is alleen nog oppervlakkig feitjes te verzamelen en zich geen tijd meer te gunnen diepgravender teksten te lezen.

Ter verklaring beroept Carr zich op Marshall (the-medium-is-the-message) McLuhan, die in de jaren '60 al postuleerde dat de media geen passieve informatiekanalen zijn. Zo denkt Carr dat de wijze waarop informatie op internet wordt verspreid, ook grote invloed heeft op de manier waarop zijn eigen hersens met informatie omgaan: "Once I was a scuba diver in the sea of words. Now I zip along the surface like a guy on a Jet Ski". In zijn betoog staat Google uiteraard metaforisch voor alle zoekactiviteiten waarmee we gegevens op internet bijeen sprokkelen.

Het woordje "stupid" uit de titel van dit essay lijkt op nogal gespannen voet te staan met uitkomsten van recent hersenonderzoek, die ook al in IP's nieuwsrubriek zijn gemeld. Aan de hand van fraaie MRI-plaatjes werd bij UCLA aangetoond dat mensen van middelbare leeftijd juist veel meer van hun brein gebruiken bij het zoeken op internet, dan wanneer ze gewoon lezend informatie tot zich nemen. Ook voor mij is er dus nog hoop.

De discrepantie tussen deze twee opvattingen doet denken aan recente discussies over de multitasking capaciteiten van de huidige jeugd. In de NRC hield Marjoleine de Vos een vooral gevoelsmatig betoog, dat het maar schijn is dat de internetgeneratie dat zo goed kan, tegelijk muziekluisteren, MSNchatten, huiswerkmaken en videoclipkijken. Op Frankwatching zette Joost Steins Bisschop dit betoog weg als absolute onzin. Wow!ter en anderen verwezen op hun beurt weer naar het boek "Het puberende brein" van Eveline Crone en naar onderzoek van de Amerikaanse psychiater Hallowell, die aantonen dat multitasking in feite "sequential tasking" is, waarbij jongeren door versnipperde aandacht per taak beduidend minder leren dan bij langduriger aandacht. Dit verschilt eigenlijk niet erg van hetgeen de bijna middelbare Carr bij zichzelf waarnam.

Ook hier zorgt de metaforische Google dat ik in korte tijd diametraal tegengestelde gegevens kan verzamelen, die allemaal even goed onderbouwd lijken. En intussen houdt Google goed in de gaten waarnaar ik zoek en welke resultaten ik bekijk om daar rekening mee te houden bij het presenteren van resultaten van nieuwe zoekacties, zodat ik nog sneller nog meer oppervlakkige feitjes kan verzamelen. Ook al maakt Google ons misschien dommer, door ons zoekgedrag helpen wij Google in elk geval slimmer te worden.




© Informatie Professional (Otto Cramwinckel Uitgever, Amsterdam) en Eric Sieverts

Voor een abonnement op Informatie Professional:
bel: 020 - 627 6609

Zie ook IP Online