Informatie Professional
1 (1997) nr. 4 (april) blz. 11

Een onsje lever graag

terug

COLUMN
volgende | nieuwste

Eric Sieverts

"Weet jij het verschil tussen .........?"
Als een spreker zo begint, vertelt ons ingeslepen verwachtingspatroon dat vrijwel zeker een mop zal volgen. Toch was een serieuze vraag bedoeld. Andersom dan maar:
"Weet u de overeenkomsten tussen bedrukt papier en WWW?"

In onze maatschappij vervult bedrukt en beschreven papier primair de rol van informatiedrager. Dat is niets nieuws, daar bent u aan gewend. Ook aan het feit dat die informatie van alles zijn kan, een wetenschappelijk artikel, reclame van de slager op de hoek, een pornoblad, een dichtbundel, een liefdesbrief. Maar U realiseert zich wellicht ook dat voor het World Wide Web bijna exact hetzelfde geldt.

Toch zijn er ook verschillen. De aard van informatie op papier is meestal aan de vorm herkenbaar. Het flets gekleurde, rommelig opgemaakte A4tje van de slager ziet er anders uit dan een overdruk van een wetenschappelijk artikel. Een kloek deel van een encyclopedie valt van verre visueel te onderscheiden van het groezelige pornoblaadje. Op het web springen zulke verschillen veel minder in het oog. Elke pagina wordt in hetzelfde browser-jasje op het scherm geroepen. Pas bij zorgvuldig kijken zie je wat verschil.

Bezorging en distributie is ook anders. Een liefdesbrief zit in een (gekleurde en zacht geurende ?) geadresseerde envelop; de folder van de slager ligt samen met naar binnen gewaaide herfstbladeren op de deurmat; het sexblad moet opgehaald bij de sigarenwinkel of een ander detaillist van bedenkelijk allooi; de encyclopedie staat duidelijk herkenbaar in de boekenkast. Op het web komt alles door hetzelfde draadje onze PC binnen, wordt door dezelfde muisklik opgeroepen, met een gelijksoortig URL opgevraagd.

En bovendien is ALLES onder handbereik, zodra er een link is of we een URL kennen. De reclame van de slager om de hoek (als die middenstander al door Internet besmet is), maar ook die om de hoek van Boulevard St. Michel of Fifth Avenue.

En dan het zoeken. Voor een telefoonnummer weten we uit ervaring het telefoonboek te moeten nemen; op zoek naar een boek, raadplege men de bibliotheekcatalogus (online); voor vertaling van een Engels woord pakken we het woordenboek. En hoewel ik zelden behoefte heb de aanbieding van de slager terug te zoeken, zal die meestal nog wel in prullenmand of oudpapierdoos liggen.

Voor Internet en WWW is zulke ingeslepen praktijkervaring er nog nauwelijks en zoekmethoden werken daar heel anders. Zoekend op het woord "lever", krijg je én de aanbieding van de slager, én een wetenschappelijk artikel over hepatitis-B, én de babbelrubriek van Lieve Lita (waar iemand iets op de lever heeft), én een exotisch culinair recept onder elkaar op het scherm.

Ja, ook hier zijn gespecialiseerde hulpmiddelen; zo is Archie er om via anonieme-FTP downloadbare bestanden te kunnen zoeken. Maar die blijken ook - en soms zelfs makkelijker - met een WWW-zoekmachine te achterhalen. Alsof telefoonnummers in de bibliotheekcatalogus en Engelse woorden in het telefoonboek staan.

Verwachtingspatronen wat waar en hoe op WWW te vinden, zijn nog nauwelijks ingeslepen. Niet zo verwonderlijk, papier gaat al heel wat eeuwen mee, WWW pas een jaar of drie. Nog vijf jaar gewenning en dan hebben we weer allemaal ons eigen recept hoe de juiste lever uit het web te vissen.



© Informatie Professional (Otto Cramwinckel Uitgever, Amsterdam) en Eric Sieverts

Voor een abonnement op Informatie Professional:
bel: 020 - 627 6609

Zie ook IP Online